τζούντο

Τεχνική αθλητικής πάλης, εθνικό άθλημα της Ιαπωνίας. Το τ. είναι έργο του Τζιγκόρο Κάνο, καθηγητή στο Τόκιο, που αφού παρακολούθησε την τεχνική του τζου-τζίτσου, έθεσε τις βάσεις του νέου αθλήματος, το οποίο και δίδαξε σε ειδική σχολή που ίδρυσε το 1882. Το τ. διατηρεί πολλά συστήματα του τζου-τζίτσου, αλλά δεν έχει τις βίαιες και κάποτε θανατηφόρες μορφές που το χαρακτήριζαν στα χρόνια των σαμουράι. Το σύστημα του Τζιγκόρο Κάνο αποσκοπεί αντίθετα να τονίσει τον αρμονικό και αισθητικό χαρακτήρα της πάλης, σε συνδυασμό με βουδιστικά ιδανικά. Το τ. δηλαδή αποτελεί και όργανο άσκησης για την πορεία σε ένα δρόμο (ντο), που πρέπει να διανυθεί με αυταπάρνηση (τζου), και με προοδευτική εξαφάνιση της προσωπικότητας, σύμφωνα με τη βουδιστική αντίληψη της αρμονίας, όπου άνθρωπος και κόσμος είναι ένα πράγμα. Το σύστημα του Τζιγκόρο Κάνο αποτελείται, πρώτα πρώτα, από τεχνικές καθαρά ατομικής άμυνας, που έχουν σκοπό να εξουδετερώσουν μιαν επίθεση, ακόμα και ένοπλη. Κατά δεύτερο λόγο από τεχνικές, που αποβλέπουν να ακινητοποιήσουν στο έδαφος τον αντίπαλο και να του προκαλέσουν εξαρθρώσεις ή λιποθυμία με στραγγαλισμούς ή στρεβλώματα, ακόμα και να τον χτυπήσουν με τα χέρια και τα πόδια σε εξαιρετικά ευαίσθητα σημεία. Η επιτυχία των αθλητών στο τ. εξαρτάται από τις γνώσεις τους της ανατομίας, της φυσιολογίας, της ψυχολογίας και της στοιχειώδους φυσικής. Το τ. ασκείται σε ειδική αίθουσα, που ονομάζεται ντότζο (αίθουσα περισυλλογής), επάνω σε ένα χαλί από ψάθα ρυζιού ή άλλο σκληρό χαλί. Ο παλαιστής φορά άσπρο κουστούμι από χοντρό ύφασμα του οποίου η ζώνη έχει το χρώμα που αντιστοιχεί με τον βαθμό της ικανότητάς του. Οι μαθητές χωρίζονται σε 6 τάξεις, που φορούν κατά σειρά ζώνες με τα χρώματα άσπρο, κίτρινο, πορτοκαλί, πράσινο, μπλε και καστανό. Έπειτα από αυστηρές εξετάσεις μπορούν να φτάσουν στην πρώτη βαθμίδα (νταν) της κλίμακας των ειδικών. Οι νταν είναι 12 και έως την έκτη βαθμίδα διακρίνονται από μια μαύρη ζώνη, στην έβδομη ή την όγδοη βαθμίδα μπορούν να φορούν την τελετουργική ζώνη άσπρη και κόκκινη, από τον ένατο ως τον εντέκατο βαθμό η ζώνη είναι κόκκινη για να ξαναγίνει άσπρη στον δωδέκατο. Η αγωνιστική πάλη γίνεται σύμφωνα με τα 36 άρθρα του Κοντοκάν Τζούντο και όλα τα χτυπήματα, περίπου 150 αναφέρονται με τις ιαπωνικές ονομασίες τους. Αποκλείονται κυρίως όλες οι λαβές που γίνονται σε αρθρώσεις, εκτός από τον αγκώνα. Παγκόσμιο κέντρο του τ. είναι το Κοντοκάν του Τόκιο. Στους Ολυμπιακούς του Τόκιο του 1964, για πρώτη φορά, περιλήφθηκε στα διεθνή αθλήματα. Αγώνας τζούντο, στα πλαίσια του παγκόσμιου πρωταθλήματος του αθλήματος (φωτ.ΑΠΕ). Τελικός αγώνας τζούντο στην κατηγορία των 66 κιλών στα πλαίσια του πανευρωπαϊκού πρωταθλήματος τζούντο (φωτ. ΑΠΕ). Ο Γερμανός πρωταθλητής τζούντο, στα 65 κιλά, Ούτο Γκέλμαζ με τον Γιαπωνέζο Γιουκιμάσα Νακαμούρια σε μια φάση του αγώνα τους για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Τζούντο του 1995. Μια φάση από αγώνα τζούντο, που ασκείται σε ειδικά διαρρυθμισμένη αίθουσα. Μια φάση από αγώνα τζούντο, που ασκείται σε ειδικά διαρρυθμισμένη αίθουσα.

* * *

το, Ν

(αθλητ.) αγώνισμα πάλης που προέκυψε από τις καλύτερες τακτικές άμυνας και επίθεσης τού ζίου ζίτσου και στο οποίο η ευλυγισία και η ταχύτητα αντίδρασης παίζουν πρωτεύοντα ρόλο.

[ΕΤΥΜΟΛ. < ιαπ. jūdō < jū «ευλυγισία, ευκινησία» + dō «τρόπος, μέθοδος»].